Learning Platform Close
14

ការ​ចូលរួម​របស់​សង្គម​ស៊ី​វិល​ក្នុង​កិច្ច​ពិភាក្សា​ស្តី​ពី​សេចក្តីព្រាងច្បាប់​ភូមិបាល​ដើម្បី​ការ​ការពារ​សិទ្ធិ​ដីធ្លី​

រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​បាន​តាក់តែង​ច្បាប់​ភូមិបាល​ថ្មី​ទាំងស្រុង​ (​សេចក្តីព្រាងច្បាប់​)​ ជាង​២០​ឆ្នាំ​បន្ទាប់​ពី​ការ​ប្រកាស​ឱ្យ​ប្រើ​ច្បាប់​ភូមិបាល​ឆ្នាំ​២០០១​។​ ដោយ​ទទួលស្គាល់​ពី​សារៈសំខាន់​នៃ​ការ​ចូលរួម​ពី​សង្គម​ស៊ី​វិល​ សហគមន៍​មូលដ្ឋាន​ និង​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ អង្គការ​ទិន្នន័យ​អំពី​ការ​អភិវឌ្ឍ​ (​អូ​ឌី​ស៊ី​)​ បាន​ស្វែងរក​ឱកាស​ជា​ផ្លូវការ​ ដើម្បី​ពិនិត្យ​សេចក្តីព្រាងច្បាប់​នេះ​ ហើយ​បាន​ផ្តល់​នូវ​ធាតុ​ចូល​ស្ថាបនា​ដោយ​ផ្អែក​លើ​កិច្ច​សន្ទនា​ជាមួយ​ភាគី​ពាក់ព័ន្ធ​។​ ​នៅ​ចុង​ខែមករា​ ឆ្នាំ​២០២៤​ ក្រសួង​រៀបចំ​ដែនដី​ នគរូបនីយកម្ម​ និង​សំណង់​ បាន​ធ្វើ​សេចក្តីព្រាងច្បាប់​ភូមិបាល​ថ្មី​មួយ​ដែល​មាន​ចំនួន​ ៧​មាតិកា​ ១៣​ជំពូក​ និង​សរុប​ ១៩៩​មាត្រា​។​ អូ​ឌី​ស៊ី​ បាន​ដាក់​លិខិតផ្លូវការ​មួយ​ទៅ​កាន់​ក្រសួង​រៀបចំ​ដែនដី​ នគរូបនីយកម្ម​ និង​សំណង់​ ដោយ​ស្នើ​សុំ​ឱកាស​ដើម្បី​ពិនិត្យ​ និង​ផ្តល់​ធាតុ​ចូល​ស្ថាបនា​លើ​សេចក្តីព្រាងច្បាប់​នេះ​។​ ក្រសួង​រៀបចំ​ដែនដី​ នគរូបនីយកម្ម​ និង​សំណង់​បាន​អនុម័ត​សំណើ​ និងផ្តល់សេចក្តីព្រាងច្បាប់​នេះ​ជាមួយ​អូ​ឌី​ស៊ី​ ដោយ​ផ្តល់​រយៈពេល​រហូត​ដល់​ថ្ងៃ​ទី​១៦​ ខែកុម្ភៈ​ ឆ្នាំ​២០២៤​ សម្រាប់​ការ​បញ្ជូន​ធាតុ​ចូល​។​ ​កិច្ច​សន្ទនា​ដែល​លើក​ឡើង​ពី​បញ្ហា​សំខាន់ៗ​ ដូច​ជា​តម្រូវការ​ការពារ​សិទ្ធិ​សមូហភាព​ ជា​ពិសេស​សិទ្ធិ​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ ​អូ​ឌី​ស៊ី​ បាន​រៀបចំ​កិច្ច​សន្ទនា​ចំនួន​ពីរ​លើ​សេចក្តីព្រាងច្បាប់​ភូមិបាល​ថ្មី​ ដោយ​លើក​ទី​មួយ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១៣-១៤​ ខែកុម្ភៈ​ នៅ​ខេត្តសៀមរាប​ និង​មួយ​លើក​ទៀត​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១៥​ ខែកុម្ភៈ​ នៅ​រាជធានី​ភ្នំពេញ​។​ កិច្ច​សន្ទនា​ទាំង​ពីរ​បាន​គាំទ្រ​ដោយ​ទីភ្នាក់ងារ​សហរដ្ឋអាមេរិក​សម្រាប់​ការ​អភិវឌ្ឍន៍​អន្តរជាតិ​ តាម​រយៈ​អង្គការ​សុខភាព​គ្រួសារ​អន្តរជាតិ​ ក្រោម​មូលនិធិ​សម្រាប់​ចង្កោម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ី​វិល​ ពី​គម្រោង​គាំទ្រ​អង្គការ​សង្គម​ស៊ី​វិល​ គម្រោង​ ALIGN​ និង​ អង្គការ​ LANDESA​។​ ក្នុង​កិច្ច​សន្ទនា​លើក​ទី​មួយ​ អ្នកជំនាញ​ច្បាប់​កម្ពុជា​បាន​ធ្វើ​បទ​បង្ហាញ​ពី​ការ​វិភាគ​លើ​មាត្រា​សំខាន់ៗ​នៃ​សេចក្តីព្រាងច្បាប់​ភូមិបាល​ដល់​អ្នកចូលរួម​។​ បន្ទាប់​មក​ អ្នកចូលរួម​បាន​ពិភាក្សា​ និង​ផ្តល់​ធាតុ​ចូល​ កង្វល់​ និង​អនុសាសន៍​សម្រាប់​សេចក្តីព្រាងច្បាប់​នេះ​។​ ​តំណាង​មក​ពី​សហគមន៍​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ដែល​មាន​វត្តមាន​ក្នុង​កិច្ច​សន្ទនា​នេះ​បាន​លើក​ឡើង​ពី​ក្តី​ព្រួយបារម្ភ​អំពី​ពេលវេលា​កំណត់​ដែល​បាន​ផ្តល់​សម្រាប់​ធ្វើការ​ស្វែង​យល់​អំពី​វិសោធនកម្ម​ច្បាប់​ដែល​បាន​ស្នើ​ឡើង​ ផ្សព្វផ្សាយដល់​សហគមន៍​របស់​ពួក​គាត់​ និង​ប្រមូល​ធាតុ​ចូល​ពី​សមាជិក​សហគមន៍​មក​វិញ​។​ តំណាង​មក​ពី​សហគមន៍​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ យល់​ថា​កិច្ច​សន្ទនា​នេះ​គឺជា​កិច្ច​ប្រជុំ​ផ្តល់​ព័ត៌មាន​ជា​ជាង​ការ​ប្រឹក្សា​យោបល់​។​ ​ជា​លទ្ធផល​ តំណាង​មក​ពី​សហគមន៍​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​មិន​អាច​ផ្តល់​ធាតុ​ចូល​របស់​ពួក​គាត់​លើ​សេចក្តីព្រាងច្បាប់​នេះ​បាន​ទេ​ និង​បាន​ស្នើ​សុំ​ពន្យារពេល​សម្រាប់​ដំណើរការ​ពិគ្រោះ​យោបល់​។​ អូ​ឌី​ស៊ី​ និង​ដៃគូ​យល់​ពី​ការ​ឆ្លើយ​តប​ពី​សហគមន៍​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ ដោយសារ​ការ​កំណត់​ពេលវេលា​សម្រាប់​ការ​បញ្ចូល​ធាតុចូលក៏​ជា​បញ្ហា​ប្រឈម​ដ៏​ធំ​មួយ​សម្រាប់​ក្រុមការងារ​អូ​ឌី​ស៊ី​ផង​ដែរ​។​ ​កិច្ច​សន្ទនា​លើក​ទី​២​ បាន​ធ្វើ​ឡើង​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១៥​ ខែកុម្ភៈ​ នៅ​រាជធានី​ភ្នំពេញ​ ដើម្បី​បង្រួបបង្រួម​ធាតុ​ចូល​ និង​អនុសាសន៍​ ដែល​បាន​មក​ពី​កិច្ច​សន្ទនា​លើក​ទី​១​ នៅ​ខេត្តសៀមរាប​។​ បន្ទាប់​ពី​កិច្ច​សន្ទនា​នេះ​ អូ​ឌី​ស៊ី​ និង​ដៃគូ​បាន​រៀបចំ​ និង​បញ្ជូន​ធាតុ​ចូល​ និង​អនុសាសន៍​រួម​ទៅ​កាន់​ក្រសួង​រៀបចំ​ដែនដី​ នគរូបនីយកម្ម​ និង​សំណង់​។​ ឯកសារ​នេះ​មាននៅ​លើ​គេហទំព័រ​របស់​អូ​ឌី​ស៊ី​ ដែល​អាច​ចូល​ប្រើ​បានជា​សាធារណៈ​។​ ឯកសារ​នេះ​បង្ហាញ​ពី​បញ្ហា​សំខាន់ៗ​មួយ​ចំនួន​ ដូច​ជា​តម្រូវការ​បញ្ជាក់​ការ​ធានា​ការពារ​កម្មសិទ្ធិ​សមូហភាព​ សិទ្ធិ​ប្រើប្រាស់​ សិទ្ធិ​ទទួល​បាន​ផល​នៃ​ដី​ និង​សិទ្ធិ​ទាក់ទង​នឹង​ដីធ្លី​ និង​អចលនវត្ថុ​ផ្សេង​ទៀត​របស់​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ និង​វត្ត​ពុទ្ធសាសនា​។​ ឯកសារ​ធាតុ​ចូល​ក៏​បាន​ស្នើ​សុំ​ឱ្យ​មានការ​ពិចារណា​បន្ថែម​ទៀត​ចំពោះ​សមភាព​យេ​ន​ឌ័​រ​ និង​ការ​ការពារ​សិទ្ធិ​របស់​សហគមន៍​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ និង​សហគមន៍​មូលដ្ឋាន​។​ ​នៅ​ដើមខែ​មីនា​ អូ​ឌី​ស៊ី​បាន​ចូលរួម​កិច្ចប្រជុំ​មួយ​ដែល​រៀបចំ​ទ្បើ​ង​ដោយ​ក្រុមការងារ​ច្បាប់​ភូមិបាល​នៅក្រសួង​រៀបចំ​ដែនដី​ នគរូបនីយកម្ម​ និង​សំណង់​។​ យោង​តាម​ក្រសួង​រៀបចំ​ដែនដី​ នគរូបនីយកម្ម​ និង​សំណង់​ ធាតុ​ចូល​ជាង​ ១៥​ ពី​អូ​ឌី​ស៊ី​ ត្រូវ​បាន​ដាក់​បញ្ចូល​ រួម​មាន​មតិយោបល់​ទាក់ទង​នឹង​ការ​ចាត់​ថ្នាក់​នៃ​ដី​សាធារណៈ​របស់​រដ្ឋ​ និង​ដី​ឯកជន​របស់​រដ្ឋ​ ពេលវេលា​សម្រាប់​ការ​ចុះបញ្ជី​កម្មសិទ្ធិ​ដី​សហគមន៍​សម្រាប់​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ ការ​លើកកម្ពស់​សមធម៌​ក្នុង​សិទ្ធិ​ដីធ្លី​ និង​ការ​គ្រប់គ្រង​ដីធ្លី​ ការ​បញ្ជាក់​អំពី​រយៈពេល​នៃ​បណ្តឹងតវ៉ា​ ដំណើរការ​ដាក់​ពាក្យបណ្តឹង​ និង​ព័ត៌មាន​លម្អិត​អំពី​សទ្ទានុក្រម​។​ ​អូ​ឌី​ស៊ី​ និង​ដៃគូ​របស់​យើង​ចែករំលែក​ការ​ព្រួយបារម្ភ​ទាក់ទង​នឹង​ពេលវេលា​សម្រាប់​ការ​បញ្ជូន​ធាតុ​ចូល​។​ ចន្លោះ​ពេល​សម្រាប់​ការ​បកប្រែ​សេចក្តីព្រាងច្បាប់​នេះ​ទៅ​ជា​ភាសា​អង់គ្លេស​ និង​ការ​ចែករំលែក​សេចក្តីព្រាងច្បាប់​នេះ​ជាមួយ​អ្នកជំនាញ​ច្បាប់​អន្តរជាតិ​របស់​យើង​ ក៏​ដូច​ជា​ការ​ធ្វើ​កិច្ច​សន្ទនា​ផង​ដែរ​ មាន​ន័យ​ថា​ឯកសារ​ធាតុ​ចូល​មិន​បាន​គ្របដណ្តប់​លើ​ចំណុច​សំខាន់ៗ​ទាំងអស់​ឱ្យ​បាន​ហ្មត់ចត់​ តាម​ដែល​អាច​ធ្វើ​បាន​ ប្រសិនបើ​មាន​ពេលវេលា​បន្ថែម​ទៀត​សម្រាប់​ការ​បញ្ជូន​ធាតុ​ចូល​លើក​ដំបូង​។​ បន្ទាប់​ពី​ការ​បញ្ជូន​ធាតុ​ចូល​ អូ​ឌី​ស៊ី​ បាន​រៀបចំ​កិច្ច​ពិភាក្សា​ និង​កិច្ចប្រជុំ​បន្ថែម​ និង​បាន​សហការ​ជាមួយ​អង្គការ​ដៃគូ​ដើម្បី​ប្រមូល​ធាតុ​ចូល​បន្ថែម​ទៀត​។​ ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១១​ ខែមីនា​ ឆ្នាំ​២០២៤​ អូ​ឌី​ស៊ី​បាន​រៀបចំ​កិច្ច​ពិភាក្សា​មួយ​ស្តី​ពី​សិទ្ធិ​របស់​ស្ដ្រី​ក្នុង​ភាព​ជា​ម្ចាស់​ដីធ្លី​ និង​ការ​គ្រប់គ្រង​ធនធានធម្មជាតិ​។​ លើស​ពី​នេះ​ទៀត​ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២២​ ខែមីនា​ ឆ្នាំ​២០២៤​ អូ​ឌី​ស៊ី​បាន​ចូលរួម​កិច្ចប្រជុំ​មួយ​ដែល​ធ្វើ​ឡើង​ដោយ​ក្រុមការងារ​ច្បាប់​ភូមិបាល​នៃ​ក្រសួង​រៀបចំ​ដែនដី​ នគរូបនីយកម្ម​ និង​សំណង់​ ដើម្បី​ពិភាក្សា​អំពី​ធាតុ​ចូល​នានា​ដែល​ក្រុមការងារ​បាន​ទទួល​កន្លង​មក​។​ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៦​ ខែមីនា​ ឆ្នាំ​២០២៤​ អូ​ឌី​ស៊ី​បាន​ចូលរួម​សិក្ខាសាលា​មួយ​ផ្សេង​ទៀត​ដែល​រៀបចំ​ដោយ​ក្រសួង​រៀបចំ​ដែនដី​ នគរូបនីយកម្ម​ និង​សំណង់​ ស្តី​ពី​សេចក្តីព្រាងច្បាប់​ភូមិបាល​។​ បន្ទាប់​មក​ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៦​ ខែមេសា​ ឆ្នាំ​២០២៤​ អូ​ឌី​ស៊ី​ និង​អង្គការ​ដៃគូ​បាន​គាំទ្រ​កិច្ចប្រជុំ​ដែល​រៀបចំ​ដោយ​អង្គការ​ភូមិ​ខ្ញុំ​ ស្តី​ពី​ការពិគ្រោះ​យោបល់​លើ​សេចក្តីព្រាងច្បាប់​ភូមិបាល​ដោយ​ផ្តោត​លើ​ដំណើរការ​ និង​បញ្ហា​ចុះបញ្ជី​ដី​សមូហភាព​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​។​ ​យោង​តាម​មន្ត្រី​ក្រសួង​ ក្រសួង​រៀបចំ​ដែនដី​ នគរូបនីយកម្ម​ និង​សំណង់​នឹង​បន្ត​ពិនិត្យ​ និង​បញ្ចូល​ធាតុ​ចូល​តាម​ភាព​សម​ស្រប​ ហើយនឹង​ចែករំលែក​សេចក្តីព្រាងច្បាប់​ដែល​បាន​កែសម្រួល​បន្ថែម​ជាមួយ​ភាគី​ពាក់ព័ន្ធ​។​ ដោយ​ផ្អែក​លើ​ការ​ណែនាំ​នេះ​ អូ​ឌី​ស៊ី​ និង​អង្គការ​ដៃគូ​បាន​បន្ត​ពិនិត្យ​ និង​ប្រមូល​ធាតុ​ចូល​បន្ថែម​ទៀត​សម្រាប់​វិសោធនកម្ម​លើ​សេចក្តីព្រាងច្បាប់​ភូមិបាល​ និង​បាន​បញ្ជូន​ធាតុ​ចូល​លើក​ទី​ពីរ​ ទៅ​លើ​សេចក្តីព្រាងច្បាប់​ថ្មី​ដែល​បាន​កែសម្រួល​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​៧​ ខែមិថុនា​ ឆ្នាំ​២០២៤​។​ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១៩​ ខែមិថុនា​ បន្ទាប់​ពី​ការ​បញ្ជូន​ធាតុ​ចូល​របស់​យើង​នៅ​លើ​សេចក្តីព្រាងច្បាប់​ថ្មី​ ក្រសួង​រៀបចំ​ដែនដី​ នគរូបនីយកម្ម​ និង​សំណង់​ បាន​ចែករំលែក​ជាមួយ​អូ​ឌី​ស៊ី​ នូវ​កំណែ​ចុង​ក្រោយ​នៃ​សេចក្តីព្រាងច្បាប់​នេះ​។​ អូ​ឌី​ស៊ី​បាន​សង្កេត​ឃើញ​ថា​ធាតុ​ចូល​លើក​ទី​ពីរ​របស់​យើង​ពុំ​ត្រូវ​បាន​ដាក់​បញ្ចូល​ទៅ​ក្នុង​សេចក្តី​ព្រាង​ចុង​ក្រោយបង្អស់​នោះ​ទេ​។​ អូ​ឌី​ស៊ី​ និង​អង្គការ​ដៃគូ​មាន​បំណង​ទទួល​បាន​ឱកាស​បន្ថែម​ទៀត​សម្រាប់​ការពិគ្រោះ​យោបល់​ប្រកបដោយ​ភាព​ស្ថាបនា​ និង​ភាព​ម៉ត់ចត់​ជាមួយ​ក្រសួង​រៀបចំ​ដែនដី​ នគរូបនីយកម្ម​ និង​សំណង់​ ដើម្បី​ពិភាក្សា​អំពី​ធាតុ​ចូល​របស់​យើង​ទៅ​តាម​ចំណុច​នីមួយៗ​។​ ​សារៈសំខាន់​នៃ​សម្ព័ន្ធភាព​ជាតិ​ និង​អន្តរជាតិ​ ដើម្បី​ធានា​ឱ្យ​មាន​កំណែទម្រង់​ច្បាប់​ភូមិបាល​ប្រកបដោយ​បរិ​យា​បន្ន​ ដែល​ការពារ​សិទ្ធិ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទាំងអស់​ ​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​ជាមួយ​គម្រោង​ ALIGN​ និង​អង្គការ​ LANDESA​ បាន​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​អូ​ឌី​ស៊ី​ចូលរួម​ក្នុង​ការពិគ្រោះ​យោបល់​ជាមួយ​ភាគី​ពាក់ព័ន្ធ​ជាតិ​ និង​អន្តរជាតិ​លើ​ដំណើរការ​វិសោធនកម្ម​ច្បាប់​ភូមិបាល​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ ស្រប​ទៅ​តាម​ស្តង់ដារ​អន្តរជាតិ​ និង​គោលការណ៍​នៃ​ការ​វិនិយោគ​ប្រកបដោយ​ការ​ទទួលខុសត្រូវ​ក្នុង​អភិបាលកិច្ច​ដីធ្លី​។​ តាម​រយៈ​ការ​បង្រួបបង្រួម​ភាគី​ពាក់ព័ន្ធ​ទាំងអស់​ អូ​ឌី​ស៊ី​ព្យាយាម​លើកកម្ពស់​តម្លាភាព​ និង​ការ​វិនិយោគ​ប្រកបដោយ​ការ​ទទួលខុសត្រូវ​លើ​ដីធ្លី​នៅ​កម្ពុជា​។​ ធាតុ​ចូល​ដែល​បាន​ផ្តល់​ដោយ​អូ​ឌី​ស៊ី​តម្លើង​សំឡេង​របស់​សហគមន៍​មូលដ្ឋាន​ទៅ​កាន់​រដ្ឋាភិបាល​ដែល​ជា​កត្តា​សំខាន់​សម្រាប់​ការ​លើកកម្ពស់​ចីរភាព​ និង​បរិ​យា​បន្ន​ក្នុង​សិទ្ធិ​ដីធ្លី​សម្រាប់​ប្រជាជន​កម្ពុជា​គ្រប់​រូប​។​ ​ទោះបីជា​ធាតុ​ចូល​ និង​អនុសាសន៍​ទាំង​អស់ពី​អូ​ឌី​ស៊ី​ និង​ដៃគូ​របស់​យើង​មិន​ត្រូវ​បាន​រួម​ប​ញ្ជូ​ល​ដោយ​រដ្ឋាភិបាល​ក្តី​ កិច្ចសហការ​នេះ​បាន​ជំរុញ​ឱ្យ​មាន​កិច្ច​ពិភាក្សា​សំខាន់ៗ​ ជា​ពិសេស​ទាក់ទង​នឹង​សិទ្ធិ​ដីធ្លី​ និង​ការ​គ្រប់គ្រង​ដីធ្លី​ក្នុង​ចំណោម​ក្រុម​ភាគតិច​ដូច​ជា​ ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ ស្ត្រី​មេម៉ាយ​ និង​បុគ្គល​ស្រឡាញ់​ភេទ​ដូច​គ្នា​។​ បន្ត​ទៅ​មុខ​ អូ​ឌី​ស៊ី​ប្តេជ្ញា​បន្ត​ធ្វើការ​ជាមួយ​អង្គការ​ដៃគូ​ និង​ភាគី​ពាក់ព័ន្ធ​ ដើម្បី​ពិភាក្សា​និង​ពន្យល់​អំពី​ធាតុ​ចូល​លើក​ទី​ពីរ​របស់​យើង​ និង​ផ្តល់​ធាតុ​ចូល​ដែល​ច្បាស់លាស់​ និង​ពេញលេញ​បន្ថែម​ទៀត​ទៅ​លើ​សេចក្តីព្រាងច្បាប់​ដើម្បី​ធានា​ថា​ច្បាប់​ថ្មី​នេះ​ជម្រុញឱ្យមាន​បរិ​យា​បន្ន​ សមធម៌​ និង​ប្រសិទ្ធភាព​ដោយ​កាត់​បន្ថយ​ផល​ប៉ះពាល់​អវិជ្ជមាន​ដោយ​អ​ចេតនា​លើ​ក្រុម​ដែល​ងាយ​រង​គ្រោះ​ ដូច​ជា​ប្តី​ប្រពន្ធ​ដែល​លែងលះ​ ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ និង​សហគមន៍​របស់​ពួក​គាត់​ អ្នក​ស្រឡាញ់​ភេទ​ដូច​គ្នា​ និង​ម្ចាស់​ដី​ដែល​មិន​បាន​ចុះបញ្ជី​ និង​ការ​ជៀសវាង​ពី​បទ​ប្បញ្ញត្តិ​ ឬ​រដ្ឋបាល​នៃ​ការ​កាន់កាប់​ដីធ្លី​ និង​សិទ្ធិ​អចលនវត្ថុ​ដោយ​គ្មាន​សំណង​ត្រឹមត្រូវ​ និង​យុត្តិធម៌​។​

218

កិច្ច​ពិភាក្សា​ផ្អែក​លើ​វិទ្យាសាស្ត្រ​លើក​ទី​៦ ​ក្រោម​ប្រធានបទ​ស្តី​ពី​ ស្ថានភាព​គ្រោះ​រាំង​ស្ងួត​នៅ​កម្ពុជា

ខេ​ម​បូ​ចា​ សហការ​ជាមួយ ​អង្គការ​ទិន្នន័យ​អំពី​ការ​អភិវឌ្ឍ​ បាន​រៀបចំ​កិច្ច​ពិភាក្សា​ផ្អែក​លើ​វិទ្យាសាស្ត្រ​លើក​ទី​៦​ក្រោម​ប្រធានបទ​ស្តី​ពី​ ស្ថានភាព​គ្រោះ​រាំង​ស្ងួត​នៅ​កម្ពុជា​ កាលពី​ថ្ងៃ​ទី​៣០​ ខែមករា​ ឆ្នាំ​២០២៤​ ដោយ​មានការ​ចូលរួម​ពី​សំណាក់​តំណាង​អង្គការ​សង្គម​ស៊ី​វិល​ និស្សិត​មក​ពី​សាក​វិទ្យាល័យ​នានា​ និង​អ្នក​សារព័ត៌មាន​ចំនួន​ ៣៥​នាក់​ ក្នុង​នោះ​មាន​ស្ត្រី​ចំនួន​ ១៩​នាក់​។​ ​សូម​ថ្លែងអំណរគុណ​ដល់​លោក​ ហួរ​ អ៊ិ​ច​ អ្នកជំនាញ​គ្រប់​គ្រង់​គ្រោះ​រាំង​ស្ងួត​ថ្នាក់​តំបន់​នៃ​គណកម្មការ​ទន្លេមេគង្គ​ ដែល​បាន​ចែករំលែក​បទ​ពិសោធន៍​ ចំណេះដឹង​ និង​ជំនាញ​លើ​ប្រធានបទ​នេះ​។​​សកម្មភាព​នេះ​គាំទ្រ​មូលនិធិ​ដោយ​ USAID​ តាម​រយៈ​អង្គការ​ FHI360​ ក្រោម​គម្រោង​គាំទ្រ​អង្គការ​សង្គម​ស៊ី​វិល​ (CSS)​។

330

វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​ស្តី​ពី​ទស្សនី​យ​កម្ម​ទិន្នន័យ​ក្នុង​សារព័ត៌មាន​

​កាលពី​ថ្ងៃ​ទី​១១​ ខែកញ្ញា​ ឆ្នាំ​២០២៣​ អង្គការ​ទិន្នន័យ​អំពី​ការ​អភិវឌ្ឍ​ (​អូ​ឌី​ស៊ី​)​ បាន​រៀបចំ​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​មួយ​ស្តី​អំពី​ \"​ទស្សនី​យ​កម្ម​ទិន្នន័យ​ក្នុង​សារព័ត៌មាន​\"​ ដោយ​មានការ​ចូលរួម​ពី​ក្រុម​អ្នក​សារព័ត៌មាន​ចំនួន​ ១៤​នាក់​ (​ស្ត្រី​ ២​នាក់​)​ មក​ពី​ទីកន្លែង​ផ្សេងៗ​គ្នា​ដូច​ជា​ រាជធានី​ភ្នំពេញ​ ក្រចេះ​ សៀមរាប​ បាត់ដំបង​ ស្ទឹង​ត្រែង​ និង​មណ្ឌលគិរី​។​ ជាមួយនឹង​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​ \"​ទស្សនី​យ​កម្ម​ទិន្នន័យ​ក្នុង​សារព័ត៌មាន​\"​ សិក្ខាកាម​អាច​ចាប់ផ្តើម​ដំណើរការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​ការ​រាយការណ៍​ព័ត៌មាន​ដែល​ស្វែង​យល់​ពី​ចំនុចប្រសព្វ​នៃ​ទិន្នន័យ​ និង​ការ​និទានរឿង​។​ ទស្សនី​យ​កម្ម​ទិន្នន័យ​ គឺជា​សិល្បៈ​នៃ​ការ​បំប្លែង​ទិន្នន័យ​ដើម​ទៅ​ជា​រូបភាព​ដែល​គួរ​ឱ្យ​ទាក់ទាញ​ ហើយ​វា​ជួយ​ក្នុង​ការ​ព​ន្លឿ​ន​ការ​និទានរឿង​ផង​ដែរ​។​ ក្នុង​យុគសម័យ​ដែល​ព័ត៌មាន​ជា​ច្រើន​វាយលុក​ អ្នក​សារព័ត៌មាន​ដែល​មាន​ជំនាញ​ទស្សនី​យ​កម្ម​ទិន្នន័យ​ មាន​សមត្ថភាព​ក្នុង​ការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​សំណុំ​ទិន្នន័យ​ស្មុគស្មាញ​ ទៅ​ជា​ក្រា​ហ្វ​ គំនូសតាង​អន្តរ​កម្ម​ និង​ផែនទី​ដែល​ងាយស្រួល​យល់​។​ វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​នេះ​នឹង​ផ្តល់​នូវ​ឱកាស​មួយ​ក្នុង​ការ​រួម​បញ្ចូល​គ្នា​នូវ​ជំនាញ​សារព័ត៌មាន​ប្រកបដោយ​ភាព​ច្បាស់លាស់​ ជាមួយនឹង​ភាព​ជាក់លាក់​នៃ​ទិន្នន័យ​ ដែល​ជា​សក្តានុពល​នៃ​ការ​និទានរឿង​ឱ្យ​ទាក់ទាញ​ ផ្តល់​ព័ត៌មាន​ និង​បំផុសគំនិត​។​ គោលបំណង​ចម្បង​នៃ​គំនិត​ផ្តួចផ្តើម​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​នេះ​ គឺ​ដើម្បី​ផ្តល់​បន្ថែម​ឱ្យ​អ្នក​សារព័ត៌មាន​នូវ​ជំនាញ​ក្នុង​ការ​បញ្ចូល​ទស្សនី​យ​កម្ម​ទៅ​ក្នុង​និទានរឿង​របស់​ពួក​គេ​។​ តាម​រយៈ​ការ​ធ្វើ​ដូច្នេះ​ ពួក​គេ​នឹង​ទទួល​បាន​សមត្ថភាព​ក្នុង​ការ​បញ្ចូល​ទស្សនី​យ​កម្ម​ទៅ​ក្នុង​និទានរឿង​ ដែល​ទាក់ទាញ​ទស្សនិកជន​ និង​បង្ហាញ​សាច់​រឿង​កាន់តែ​ស៊ីជម្រៅ​តាម​រយៈ​ក្រាហ្វិក​គួរ​ឱ្យ​ទាក់ទាញ​ និង​អាច​យល់​បាន​យ៉ាង​ងាយស្រួល​។​ ​វគ្គបណ្តុះបណ្តាល​ដ៏​ទូលំទូលាយ​នេះ​ផ្តោត​សំខាន់​អំពី​ការ​ស្វែង​យល់​អំពី​ទិន្នន័យ​ គោលការណ៍​ទស្សនី​យ​កម្ម​ទិន្នន័យ​ គោលការណ៍​រចនា​ក្រា​ហ្វ​ និង​សេចក្ដីណែនាំ​អំពី​ Datawrapper​។​ ទោះបីជា​មាន​ឧបសគ្គ​នៃ​ពេលវេលា​ក៏​ដោយ​ អ្នក​សារព័ត៌មាន​ដែល​ចូលរួម​បាន​បង្ហាញ​ពី​ការ​សម្រប​ខ្លួន​ និង​ភាព​អត់ធ្មត់​ដ៏​គួរ​ឱ្យ​កត់សម្គាល់​ ដោយ​ពួក​គេ​អាច​បង្កើត​ជា​ទស្សនី​យ​កម្ម​ទិន្នន័យ​ដោយ​ជោគជ័យ​ និង​អាច​បញ្ចូល​វា​ទៅ​ក្នុង​សាច់​រឿង​។​ ​សិក្ខាកាម​ទាំងអស់​បាន​បង្ហាញ​ការ​ប្តេជ្ញា​ចិត្ត​ដ៏​សក្តិ​សម​ក្នុង​ការ​រៀន​ពី​ឧបករណ៍​ថ្មី​ និង​គំនិត​ជុំវិញ​វា​។​ ការ​ខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​ ធ្វើ​ឱ្យ​ពួក​គេ​អាច​បង្កើត​ជា​ទស្សនី​យ​កម្ម​ទិន្នន័យ​អន្តរ​កម្ម​ចំនួន​ ១៤​ ផ្សេងៗ​គ្នា​ដោយ​ប្រើប្រាស់​ Datawrapper​។​ យើង​ទទួលស្គាល់​ថា​ ទស្សនី​យ​កម្ម​របស់​ពួក​គេ​ប្រហែលជា​មិន​ទាន់​ត្រូវ​បាន​ចាត់​ទុក​ថា​ជំនាញ​នៅឡើយ​ទេ​ ប៉ុន្តែ​វា​ក៏​ជា​ភស្តុ​តាង​បង្ហាញ​ថា​ពួក​គេ​បាន​ទទួល​ការ​យល់​ដឹង​ជា​មូលដ្ឋាន​ពី​របៀប​បង្កើត​ទស្សនី​យ​កម្ម​ទិន្នន័យ​ដែល​អាច​លើកកម្ពស់​ខ្លឹមសារ​អត្ថបទ​ព័ត៌មាន​របស់​ពួក​គេ​មួយ​កម្រិត​ទៀត​។​ ​ជាង​នេះ​ទៅ​ទៀត​ វា​កត់​សម្គាល់ថា​ ភាគច្រើន​នៃ​អ្នកចូលរួម​ទាំងអស់​បាន​បង្ហាញ​ពី​ចំណាប់អារម្មណ៍​យ៉ាង​ខ្លាំង​សម្រាប់​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​បន្ថែម​ទៀត​។​ ពួក​គេ​ចង់ឱ្យ​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​នេះ​មាន​រយៈពេល​វែង​ជាង​មុន​ ហើយ​នៅ​តែ​សាទរ​ចំពោះ​ការ​បន្ត​ធ្វើ​បច្ចុប្បន្នភាព​ទិន្នន័យ​ និង​វិធីសាស្ត្រ​ធ្វើ​ទស្សនី​យ​កម្ម​ថ្មីៗ​។​ ចំណាប់អារម្មណ៍​ទាំងនេះ​ឆ្លុះ​បញ្ចាំង​ពី​ការ​ប្តេជ្ញា​ចិត្ត​យ៉ាង​មុតមាំ​ក្នុង​ការ​ពង្រឹងសមត្ថភាព​របស់​ពួក​គេ​ក្នុង​នាម​ជា​អ្នក​សារព័ត៌មាន​ និង​ការ​យកចិត្តទុកដាក់​របស់​ពួក​គេ​ក្នុង​ការ​ផ្តល់​នូវ​ខ្លឹមសារ​ព័ត៌មាន​ប្រកបដោយ​គុណភាព​ខ្ពស់​ដល់​សាធារណជន​។​ ​គម្រោង​នេះ​ត្រូវ​បាន​គាំទ្រ​មូលនិធិ​ដោយ​ ទីភ្នាក់ងារ​សហរដ្ឋអាមេរិក​សម្រាប់​ការ​អភិវឌ្ឍ​អន្តរជាតិ​ តាម​រយៈ​អង្គការ​សុខភាព​គ្រួសារ​អន្តរជាតិ​ ក្រោម​មូលនិធិ​សម្រាប់​ចង្កោម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ី​វិល​ ពី​គម្រោង​គាំទ្រ​អង្គការ​សង្គម​ស៊ី​វិល​។​

386

វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​ស្តី​ពី​អក្ខរកម្ម​ទិន្នន័យ​សម្រាប់​សមាជិកចង្កោម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ី​វិល​

អង្គការ​ទិន្នន័យ​អំពី​ការ​អភិវឌ្ឍ​ (​អូ​ឌី​ស៊ី​)​ បាន​បើក​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​មួយ​ស្តី​ពី​អក្ខរកម្ម​ទិន្នន័យ​សម្រាប់​សមាជិក​ក្រុមគាំទ្រ​សង្គម​ស៊ី​វិល​ និង​បណ្តាញ​សមាជិក​របស់​ពួក​គេ​ នា​ថ្ងៃ​ទី​០៤​ ខែកក្កដា​ ឆ្នាំ​២០២៣​។​ វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​នេះ​ត្រូវ​បាន​រៀបចំ​ឡើង​ ដើម្បី​ពង្រឹងសមត្ថភាព​របស់​អ្នកចូលរួម​អំពី​ទិន្នន័យ​ ស្តង់ដារ​ទិន្នន័យ​ និង​ទស្សនី​យ​កម្ម​ទិន្នន័យ​អន្តរ​កម្ម​។​ យើង​ក៏​បង្រៀន​សិក្ខាកាម​ទាំងអស់​អំពី​ជំនាញ​ទស្សនី​យ​កម្ម​ទិន្នន័យ​ផង​ដែរ​។​ យើង​រំពឹង​ថា​ជំនាញ​នេះ​ នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​ប្រសើរ​ឡើង​នូវ​ការ​ធ្វើ​ទស្សនី​យ​កម្ម​ទិន្នន័យ​របស់​ពួក​គេ​នៅ​ក្នុង​ការ​ធ្វើ​របាយការណ៍​ផ្សេងៗ​។​ សិក្ខាកាម​ចំនួន​ ៣១​នាក់​ (​ស្រី​ ១១​នាក់​)​ ដែល​មក​ពី​សមាគម​អា​ដ​ហុ​ក​ អង្គការ​ភាព​ជា​ដៃគូរ​អប់រំ​នៃ​អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល​ សមាជិក​អេកូ​យុវ​ទូត​ អង្គការ​ Epic​ Arts​ អង្គការ​សម្ព័ន្ធភាព​ការពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា​ អង្គការ​ SVC​ មជ្ឈមណ្ឌល​បុប្ផា​ណា​ មជ្ឈមណ្ឌល​សម្ព័ន្ធភាព​ការងារ​និង​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ ក្រុម​ក្តី​ស្រលាញ់​គឺ​ចម្រុះ​ និង​បណ្តាញ​សមាជិក​មួយ​ផ្សេង​ទៀត​ បាន​ចូលរួម​ក្នុង​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​នេះ​។​ ​លោក​ វង្ស​ ពិ​សិទ្ធ​ ជា​មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់​ផ្នែក​ស្រាវជ្រាវ​ទិន្នន័យ​ និង​ប្រព័ន្ធ​ព័ត៌មាន​ភូមិសាស្ត្រ​ និង​ជា​អ្នកសម្របសម្រួល​ផ្នែក​កសាង​សមត្ថភាព​ នៃ​អង្គការ​ទិន្នន័យ​អំពី​ការ​អភិវឌ្ឍ​ បាន​ចាប់ផ្ដើម​វគ្គ​បណ្ដុះបណ្ដាល​ដោយ​ការ​ណែនាំ​អំពី​គំនិត​ទូទៅ​ និង​ទិដ្ឋភាព​ទូទៅ​នៃ​ចំណេះដឹង​អំពី​ទិន្នន័យ​ និង​សារៈសំខាន់​នៃ​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​នេះ​ដល់​អ្នកចូលរួម​។​ លោក​ក៏​បាន​ស្នើ​ឱ្យ​អ្នកចូលរួម​ទាំងអស់​ធ្វើតេស្ត​វាស់​ស្ទង់​សមត្ថភាព​មុន​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​ ដើម្បី​វាយតម្លៃ​សមត្ថភាព​របស់​ពួក​គេ​ផង​ដែរ​។​ ​បន្ទាប់​មក​ លោក​បាន​ចាប់ផ្តើម​មេរៀន​ជាមួយនឹង​ប្រធានបទ​ \"​ការ​យល់​ដឹង​អំពី​ទិន្នន័យ​\"​ ដើម្បី​ធានា​ថា​សិក្ខាកាម​យល់​ថា​អ្វី​ជា​ទិន្នន័យ​ ប្រភេទ​ផ្សេង​គ្នា​នៃ​ទិន្នន័យ​ (​ទិន្នន័យ​គុណ​វិស័យ​ និង​បរិមាណ​វិស័យ​)​ និង​ទម្រង់​ទិន្នន័យ​។​ បន្ទាប់​មក​សិក្ខាកាម​ត្រូវ​បាន​ណែនាំ​អំពី​ស្តង់ដារ​ទិន្នន័យ​៖​ ស្វែង​យល់​អំពី​ទម្រង់​ទិន្នន័យ​ និង​ស្តង់ដារ​ទិន្នន័យ​តារាង​។​ គោលការណ៍​ទស្សនី​យ​កម្ម​ទិន្នន័យ​៖​ របៀប​ជ្រើសរើស​ប្រភេទ​គំនូសតាង​ត្រឹមត្រូវ​សម្រាប់​ការ​បង្ហាញ​ទិន្នន័យ​ ត្រូវ​បាន​សង្កត់ធ្ងន់​។​ ផ្នែក​នេះ​បាន​សង្ង​ត់​លើ​ មូលហេតុ​ដែល​យើង​ត្រូវការ​ទស្សនី​យ​កម្ម​ទិន្នន័យ​ អ្វី​ជា​ទស្សនី​យ​កម្ម​ទិន្នន័យ​ របៀប​ជ្រើសរើស​ប្រភេទ​គំនូសតាង​ត្រឹមត្រូវ​ និង​អ្វី​ដែល​ត្រូវ​ពិចារណា​នៅ​ពេល​ធ្វើ​ទស្សនី​យ​កម្ម​ទិន្នន័យ​។​ ជា​ចុង​ក្រោយ​ សិក្ខាកាម​តម្រូវ​ឱ្យធ្វើ​តេស្ត​ក្រោយ​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​ និង​ការ​វាយតម្លៃ​ដើម្បី​បញ្ចប់​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​។​ ​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​នេះ​ធ្វើ​ឡើង​ក្រោម​គម្រោង​ Learning​ Platform​ (LP)​ ដែល​បាន​ផ្តល់​មូលនិធិ​ដោយ​ទីភ្នាក់ងារ​សហរដ្ឋអាមេរិក​សម្រាប់​ការ​អភិវឌ្ឍ​អន្តរជាតិ​ តាម​រយៈ​អង្គការ​សុខភាព​គ្រួសារ​អន្តរជាតិ​ដែល​ជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ​គម្រោង​គាំទ្រ​អង្គការ​សង្គម​ស៊ី​វិល​។​

244

វគ្គបណ្តុះបណ្តាលស្តីពី “សន្តិសុខសាយប័រ”

នៅ​ថ្ងៃ​ទី​០៤​ ខែកក្កដា​ ឆ្នាំ​២០២៣​ អង្គការ​ទិន្នន័យ​អំពី​ការ​អភិវឌ្ឍ​ (​អូ​ឌី​ស៊ី​)​ បាន​រៀបចំ​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​មួយ​ស្តី​ពី​សន្តិសុខ​សាយ​ប័​រ​សម្រាប់​សមាជិក​ច​ង្ហោ​ម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ី​វិល​ និង​បណ្តាញ​របស់​ពួក​គេ​។​ វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​នេះ​មាន​គោលបំណង​លើកកម្ពស់​ការ​យល់​ដឹង​របស់​សមាជិក​ច​ង្ហោ​ម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ី​វិល​ ពី​សុវត្ថិភាព​អ៊ីនធឺណិត​ ក៏​ដូច​ជា​សុវត្ថិភាព​ឌី​ជី​ថ​ល​ រួម​ទាំង​ការ​គ្រប់គ្រង​ពាក្យ​សម្ងាត់​ ការ​រុករក​លើ​អ៊ីនធឺណិត​ប្រកបដោយ​សុវត្ថិភាព​ សុវត្ថិភាព​អ៊ី​ម៉ែ​ល​ និង​សុវត្ថិភាព​ក្នុង​ការ​ប្រើប្រាស់​ទូរស័ព្ទ​ដៃ​។​ យើង​ក៏​បាន​ផ្តល់​ឱ្យ​សិក្ខាកាម​នូវ​ជំនាញ​សំខាន់ៗ​មួយ​ចំនួន​ ដើម្បី​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ទាក់ទង​នឹង​ការ​វាយប្រហារ​តាម​ប្រព័ន្ធ​អ៊ីនធឺណិត​ និង​ការ​ការពារ​ទិន្នន័យ​ និង​គណនី​ផ្ទាល់ខ្លួន​ផង​ដែរ​។​ ​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​នេះ​មាន​សិក្ខាកាម​ចូលរួម​ចំនួន​ ៣២​នាក់​ (​ស្រី​ ១២​នាក់​)​ ដែល​មក​ពី​សមាគម​អា​ដ​ហុ​ក​ អង្គការ​ភាព​ជា​ដៃគូរ​អប់រំ​នៃ​អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល​ សមាជិក​អេកូ​យុវ​ទូត​ អង្គការ​ Epic​ Arts​ អង្គការ​សម្ព័ន្ធភាព​ការពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា​ អង្គការ​ SVC​ មជ្ឈមណ្ឌល​បុប្ផា​ណា​ មជ្ឈមណ្ឌល​សម្ព័ន្ធភាព​ការងារ​និង​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ ក្រុម​ក្តី​ស្រលាញ់​គឺ​ចម្រុះ​ និង​បណ្តាញ​សមាជិក​មួយ​ផ្សេង​ទៀត​។​ ជាដំបូង​សិក្ខាកាម​ទាំងអស់​តម្រូវ​ឱ្យធ្វើ​តេស្ត​មុន​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​ដើម្បី​វាស់​ស្ទង់​សមត្ថភាព​។​ បន្ទាប់​មក​ លោក​ ង៉ែត​ ម៉ូ​សេ​ អ្នក​បណ្តុះបណ្តាល​ និង​អ្នក​ប្រឹក្សា​ផ្នែក​សន្តិសុខ​លើ​ប្រព័ន្ធ​ឌី​ជី​ថ​ល​ និង​សុវត្ថិភាព​លើ​បណ្តាញ​អ៊ីនធឺណិត​ បាន​ស្នើ​ឱ្យ​សិក្ខាកាម​គ្រប់​រូប​ណែនាំ​ឈ្មោះ​ តួនាទី​ ស្ថាប័ន​ និង​ការ​រំពឹង​ទុក​ចំពោះ​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​ ដើម្បី​ស្វែង​យល់​ពី​សាវតា​ និង​តម្រូវការ​របស់​ពួក​គេ​។​ ​ លោក​បាន​ចាប់ផ្តើម​មេរៀន​ស្តី​ពី​ “​ការ​គ្រប់គ្រង​ពាក្យ​សម្ងាត់​”​ ដោយ​បង្ហាញ​ពី​ទិដ្ឋភាព​ទូទៅ​នៃ​ពាក្យ​សម្ងាត់​ ការ​បង្កើត​ពាក្យ​សម្ងាត់​រឹង​មាំ​ និង​ការ​គ្រប់គ្រង​ពាក្យ​សម្ងាត់​។​ សំណួរ​ជា​ច្រើន​ត្រូវ​បាន​ពិភាក្សា​ជុំវិញ​ប្រធានបទ​ជាមួយនឹង​ឧទាហរណ៍​ជាក់ស្តែង​។​ បន្ទាប់​មក​លោក​បាន​បន្ត​ទៅ​មេរៀន​មួយទៀត​ស្តី​ពី​ “​ការ​រុករក​លើ​អ៊ីនធឺណិត​ប្រកបដោយ​សុវត្ថិភាព​”​ ដោយ​លោក​បាន​បង្ហាញ​ពី​ប្រភេទ​នៃ​ការ​គំរាមកំហែង​ និង​របៀប​ធ្វើការ​រុករក​លើ​អ៊ី​ន​ធឺ​ណិ​ត​ដោយ​សុវត្ថិភាព​ និង​បណ្តាញ​ឯកជន​និម្មិត​លើ​អ៊ី​ន​ធឺ​ណិ​ត​។​ សុវត្ថិភាព​អ៊ី​ម៉ែ​ល​ និង​សុវត្ថិភាព​ក្នុង​ការ​ប្រើប្រាស់​ទូរស័ព្ទ​ដៃ​ ក៏​មាន​សារៈសំខាន់​ផង​ដែរ​សម្រាប់​សិក្ខាកាម​ទាំងអស់​។​ វាគ្មិន​បាន​បង្ហាញ​ពី​វិធី​ការពារ​ទូរស័ព្ទ​ដៃ​ និង​អ៊ី​ម៉ែ​ល​យ៉ាង​ក្បោះក្បាយ​។​ បន្ទាប់​មក​ វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​នេះ​បញ្ចប់​ដោយ​ការ​សង្ខេប​មេរៀន​ និង​ការ​ធ្វើតេស្ត​ក្រោយ​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​ ដើម្បី​វាយតម្លៃ​ការ​យល់​ដឹង​របស់​សិក្ខាកាម​នីមួយៗ​។​ ​ការ​វាយតម្លៃ​ពី​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ឡើង​ ដើម្បី​ប្រមូល​មតិ​កែ​លម្អ​បន្ថែម​លើ​ការ​បណ្តុះបណ្តាល​នា​ពេល​អនាគត​ផង​ដែរ​។​ សិក្ខាកាម​ម្នាក់​ក្នុង​ចំណោម​សិក្ខាកាម​របស់​យើង​គឺ​ សេង​ សុខ​ជាតិ​ សមាជិក​នៃ​ក្រុម​ក្តី​ស្រលាញ់​គឺ​ចម្រុះ​ មាន​ចំណាប់អារម្មណ៍​ “​ខ្ញុំ​គិត​ថា​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​នេះ​មាន​សារៈសំខាន់​ណាស់​ ព្រោះ​វា​ជួយ​ឱ្យ​យើង​ចេះ​ការពារ​ឯកជន​ភាព​របស់​យើង​ពី​ជនខិលខូច​តាម​អន​ឡាញ​បាន​។​ អ្នក​ដែល​កំពុង​តែ​ប្រើប្រាស់​បណ្តាញ​សង្គម​ អ៊ី​ន​ធឺ​ណែ​ត​ ឬ​កម្មវិធី​អន​ឡាញ​ផ្សេងៗ​ទៀត​ គួរតែ​ចូលរួម​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​នេះ​ទាំងអស់​គ្នា​។​” ​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​ស្តី​ពី​សន្តិសុខ​សាយ​ប័​របា​ន​ធ្វើ​ឡើង​ក្រោម​គម្រោង​ Learning​ Platform​ (LP)​ ដែល​បាន​ផ្តល់​មូលនិធិ​ដោយ​ទីភ្នាក់ងារ​សហរដ្ឋអាមេរិក​សម្រាប់​ការ​អភិវឌ្ឍ​អន្តរជាតិ​ តាម​រយៈ​អង្គការ​សុខភាព​គ្រួសារ​អន្តរជាតិ​ដែល​ជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ​គម្រោង​គាំទ្រ​អង្គការ​សង្គម​ស៊ី​វិល​។​

325

កិច្ចប្រជុំក្រុមប្រឹក្សាយោបល់ស្តីពីជនជាតិដើមភាគតិច

នៅថ្ងៃទី០៨ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៣ អង្គការទិន្នន័យអំពីការអភិវឌ្ឍ បានរៀបចំ “កិច្ចប្រជុំក្រុមប្រឹក្សាយោបល់ស្តីពីជនជាតិដើមភាគតិច” ជាមួយអង្គការដៃគូររួមមាន អង្គការអភិរក្សភាសាជនជាតិដើមភាគតិច អង្គការភូមិខ្ញុំ អង្គការដើម្បីជីវភាព និងព្រៃឈើ និងសមាគមយុវជនជនជាតិដើមភាគតិចកម្ពុជា ព្រមទាំងអង្គការសុខភាពគ្រួសារអន្តរជាតិ ដើម្បីកំណត់បញ្ហាប្រឈម សកម្មភាព ក៏ដូចជាពិភាក្សាអំពីតួនាទីរបស់ក្រុមប្រឹក្សា និងការដាក់បញ្ចូលសមាជិកថ្មី។ គម្រោងនេះត្រូវបានគាំទ្រមូលនិធិដោយទីភ្នាក់ងារសហរដ្ឋអាមេរិកសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍអន្តរជាតិ (USAID) តាមរយៈអង្គការសុខភាពគ្រួសារអន្តរជាតិ (FHI 360) ក្រោមមូលនិធិសម្រាប់ចង្កោមអង្គការសង្គមស៊ីវិល ពីគម្រោងគាំទ្រអង្គការសង្គមស៊ីវិល (CSS)។