ការទទួលបានការបណ្តុះបណ្តាលក្នុងការប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទស្មាតហ្វូនដើម្បីរាយការណ៍ព័ត៌មានឆ្លុះបញ្ចាំងពីទស្សនៈរបស់យុវជនជនជាតិដើមភាគតិច
“វគ្គបណ្តុះបណ្តាលនេះមានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់ខ្ញុំ ដោយសារខ្ញុំអាចប្រើវាដើម្បីផ្តល់អំណាចដល់សហគមន៍របស់ខ្ញុំ និងចែករំលែកជាមួយអ្នកដទៃអំពីសហគមន៍របស់យើង និងអ្វីដែលយើងកំពុងរស់នៅជាមួយ។”
លោក ឡាវ ប៊ុនឌីញ ជាយុវជនជនជាតិដើមភាគតិចចារ៉ាយ។ លោកមានស្រុកកំណើតនៅភូមិប៉ក់ធំ ឃុំប៉ក់ញ៉ៃ ស្រុកអូរយ៉ាដាវ ខេត្តរតនគិរី ហើយគាត់រស់នៅទីនោះអស់រយៈពេល ២៧ឆ្នាំមកហើយ។ លោកមិនសូវមានចំណេះដឹងច្រើនក្នុងការសរសេររឿង ក៏ដូចជារូបថត និងការថតវីដេអូនោះទេ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ លោកតែងតែចង់ចែករំលែកជីវិតប្រចាំថ្ងៃក្នុងនាមជាយុវជនជនជាតិដើមភាគតិច ជីវភាពរស់នៅ និងវប្បធម៌ ក៏ដូចជាបរិស្ថាននៅក្នុងសហគមន៍របស់លោកជាមួយមនុស្សផ្សេងទៀតតាមរយៈបណ្តាញសង្គម។
លោកមានឱកាសរៀនអ្វីដែលលោកចូលចិត្ត និងរង់ចាំ នៅពេលដែលលោកបានដឹងពីវគ្គបណ្តុះបណ្តាលស្តីពីការរាយការណ៍ព័ត៌មានដោយប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទដៃ ដែលរៀបចំឡើងដោយអង្គការអភិរក្សភាសាជនជាតិដើមភាគតិច (CIPL) ដែលសហការជាមួយអង្គការទិន្នន័យអំពីការអភិវឌ្ឍ (ODC)។ លោកបានចូលរួមវគ្គបណ្តុះបណ្តាលដែលមានបំណងកសាងសមត្ថភាពយុវជនជនជាតិដើមភាគតិច អំពីរបៀបប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទក្នុងការរាយការណ៍អំពីការគ្រប់គ្រងធនធានធម្មជាតិ តាមរយៈការសរសេររឿងខ្លីៗ និងការប្រើប្រាស់រូបថតជាយន្តការផ្អែកលើភស្តុតាង នៅថ្ងៃទី២១ ដល់ថ្ងៃទី២២ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២២ នៅខេត្តរតនគិរី។ វគ្គបណ្តុះបណ្តាលនេះទាមទារឱ្យលោកខិតខំប្រឹងប្រែង និងចំណាយពេលវេលាបន្ថែមទៀត ដើម្បីពង្រឹងជំនាញរបស់លោក។
ការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់លោកក្នុងការចែករំលែកអ្វីដែលកំពុងកើតឡើងនៅក្នុងសហគមន៍របស់លោកបានបំផុសគំនិតឱ្យលោកតស៊ូឆ្លងកាត់ឧបសគ្គទាំងនេះ។ បច្ចុប្បន្នលោកអាចសរសេររឿង និងកែសម្រួលវីដេអូ ដើម្បីចែករំលែកនៅលើបណ្តាញសង្គម។ លោកមានអរគុណយ៉ាងខ្លាំងចំពោះអ្នករៀបចំដែលផ្តល់ឱកាសឱ្យលោករៀនអ្វីដែលលោកតែងតែប្រាថ្នា។ លោកបានបង្ហោះវីដេអូផ្ទាល់ខ្លួនរបស់លោក “រៀនចប់វគ្គបណ្តុះបណ្តាលស្តីពីបរិស្ថាន ថតវីដេអូ កាត់តវីដេអូ ពីអង្គការ CIPL ខ្ញុំបានអនុវត្តបានខ្លះៗហើយ” ដើម្បីបង្ហាញពីភាពស្រស់ស្អាតនៃព្រៃឈើ បរិស្ថាន និងជីវភាពរស់នៅរបស់សហគមន៍របស់គាត់នៅលើបណ្តាញសង្គម។
រឿងរ៉ាវស្រដៀងគ្នា
វីដេអូរបស់អង្គការអភិរក្សភាសាជនជាតិដើមភាគតិច(CIPL) ស្តីពីសិទ្ធិឌីជីថល និងវគ្គបណ្តុះបណ្តាលប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គម
វគ្គបណ្តុះបណ្តាលនេះគ្របដណ្តប់លើប្រធានបទសិទ្ធិមនុស្ស សិទ្ធិឌីជីថល ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឌីជីថល និងនិន្នាការឌីជីថលនៅកម្ពុជា។ លទ្ធផលមុន និងក្រោយការធ្វើតេស្តបានបង្ហាញថា ៧៣% នៃសិក្ខាកាមបានធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវចំណេះដឹងរបស់ពួកគេទាក់ទងនឹងសុវត្ថិភាពឌីជីថល និងសិទ្ធិ។
ការកែលម្អលទ្ធភាពទទួលបានរបាយការណ៍វាយតម្លៃហេតុប៉ះពាល់បរិស្ថានដ៏សំខាន់
ដើម្បីកែលម្អលទ្ធភាពទទួលបានការគ្រប់គ្រងធនធានធម្មជាតិ (NRM) និងទិន្នន័យការពារបរិស្ថានប្រកបដោយអត្ថន័យ និងអាចជឿទុកចិត្តបាន អង្គការទិន្នន័យអំពីការអភិវឌ្ឍ (អូឌីស៊ី)បានយកគំនិតផ្តួចផ្តើមដ៏សំខាន់មួយ ដើម្បីធានាបាននូវរបាយការណ៍វាយតម្លៃហេតុប៉ះពាល់បរិស្ថាន (EIA) ។ ការផ្តល់របាយការណ៍វាយតម្លៃហេតុប៉ះពាល់បរិស្ថានដល់សាធារណជនគឺមានសារៈសំខាន់ណាស់ក្នុងការធានានូវតម្លាភាព គណនេយ្យភាព និងការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តដែលមានព័ត៌មាន។ វាអនុញ្ញាតឱ្យសាធារណជនយល់អំពីផលវិបាកបរិស្ថានដែលអាចកើតមាននៃគម្រោងដែលបានស្នើឡើង និងធ្វើឱ្យអ្នកសម្រេចចិត្តទទួលខុសត្រូវ។ លទ្ធភាពទទួលបានព័ត៌មាននេះរបស់សាធារណជន លើកកម្ពស់ការជជែកវែកញែកប្រកបដោយព័ត៌មាន ធានាថាសំឡេងរបស់អ្នកពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ត្រូវបានឮ និងគាំទ្រដល់ការទប់ស្កាត់គម្រោងដែលបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់បរិស្ថាន។ តម្លាភាពនេះជំរុញឱ្យមានទំនុកចិត្តក្នុងចំណោមរដ្ឋាភិបាល ឧស្សាហកម្ម និងសហគមន៍ ដែលនាំឱ្យលទ្ធផលបរិស្ថានប្រសើរឡើង។ នេះនឹងជួយអ្នកពាក់ព័ន្ធ និងសហគមន៍ក្នុងការត្រួតពិនិត្យការអនុវត្តគម្រោង។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ ការតស៊ូមតិសម្រាប់ការលាតត្រដាង បង្កបញ្ហាប្រឈមខ្លាំង។ ជាជំហានដំបូង អូឌីស៊ី បានរៀបចំសិក្ខាសាលាជាបន្តបន្ទាប់ស្តីពីការបង្ហាញទិន្នន័យបរិស្ថាន ជាពិសេសរបាយការណ៍វាយតម្លៃហេតុប៉ះពាល់បរិស្ថាន។ សិក្ខាសាលានេះមានការចូលរួមពីអង្គការសង្គមស៊ីវិល នាយកដ្ឋានវាយតម្លៃហេតុប៉ះពាល់បរិស្ថាន នៃក្រសួងបរិស្ថាន និងអ្នកពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត។ ក្នុងវគ្គទាំងនេះ អូឌីស៊ី បានសង្កត់ធ្ងន់លើសារៈសំខាន់នៃការធ្វើឱ្យរបាយការណ៍វាយតម្លៃហេតុប៉ះពាល់បរិស្ថានជាសាធារណៈ និងលើកទឹកចិត្តឱ្យមានកិច្ចសហការគ្នាដើម្បីសម្រេចបាននូវតម្លាភាពនេះ។ បន្ថែមពីលើសិក្ខាសាលា អូឌីស៊ី បានសរសេរលិខិតផ្លូវការមួយចំនួនទៅកាន់ក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម ដោយជំរុញឱ្យពួកគេបញ្ចេញរបាយការណ៍វាយតម្លៃហេតុប៉ះពាល់បរិស្ថាន។ ការតស៊ូមតិនេះត្រូវបានដោះស្រាយតាមរយៈការកំណត់ផ្លូវការ និងក្រៅផ្លូវការ។ ជាជំហានដំបូង អូឌីស៊ី បានរៀបចំសិក្ខាសាលាជាបន្តបន្ទាប់ស្តីពីការបង្ហាញទិន្នន័យបរិស្ថាន ជាពិសេសរបាយការណ៍វាយតម្លៃហេតុប៉ះពាល់បរិស្ថាន។ សិក្ខាសាលានេះមានការចូលរួមពីអង្គការសង្គមស៊ីវិល នាយកដ្ឋានវាយតម្លៃហេតុប៉ះពាល់បរិស្ថាន នៃក្រសួងបរិស្ថាន និងអ្នកពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត។ ក្នុងវគ្គទាំងនេះ អូឌីស៊ី បានសង្កត់ធ្ងន់លើសារៈសំខាន់នៃការធ្វើឱ្យរបាយការណ៍វាយតម្លៃហេតុប៉ះពាល់បរិស្ថានជាសាធារណៈ និងលើកទឹកចិត្តឱ្យមានកិច្ចសហការគ្នាដើម្បីសម្រេចបាននូវតម្លាភាពនេះ។ បន្ថែមពីលើសិក្ខាសាលា អូឌីស៊ី បានសរសេរលិខិតផ្លូវការមួយចំនួនទៅកាន់ក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម ដោយជំរុញឱ្យពួកគេបញ្ចេញរបាយការណ៍វាយតម្លៃហេតុប៉ះពាល់បរិស្ថាន។ ការតស៊ូមតិនេះត្រូវបានដោះស្រាយតាមរយៈការកំណត់ផ្លូវការ និងក្រៅផ្លូវការ។ អូឌីស៊ី បានបន្តបញ្ចុះបញ្ចូលភាគីពាក់ព័ន្ធសំខាន់ៗតាមរយៈការពិភាក្សា សំណើផ្លូវការ និងសិក្ខាសាលា។ កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងជាប់លាប់ទាំងនេះ គាំទ្រដោយ ទីភ្នាក់ងារសហរដ្ឋអាមេរិកសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍអន្តរជាតិ (USAID) តាមរយៈប្រព័ន្ធខេមបូឌានស៊ែស្វីច (CSS) បានត្រឡប់មកវិញនូវរបកគំហើញដ៏សំខាន់មួយ៖ គឺកិច្ចព្រមព្រៀងមួយដើម្បីចែករំលែកពីរបាយការណ៍វាយតម្លៃហេតុប៉ះពាល់បរិស្ថានច្រើនជាង ៩០ ពីអង្គការ អភិវឌ្ឃន៍ និង ភាពជាដៃគូក្នុងសកម្មភាព (DPA)។ របាយការណ៍ទាំងនេះភាគច្រើនផ្តោតលើគម្រោងធំៗនៅក្នុងវិស័យឧស្សាហកម្មនិស្សារណកម្ម ដែលអ្នកស្រាវជ្រាវ តស៊ូមតិ អ្នកសារព័ត៌មាន និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលចាប់អារម្មណ៍។
ជើងឯកនៃមោទនភាព
កុយ សុវណ្ណឆៃ អាយុ ១៧ឆ្នាំ ជាសិស្សនៅវិទ្យាល័យចំណេះទូទៅ និងបច្ចេកទេស ក្នុងខេត្តសៀមរាប។ សុវណ្ណឆៃបានក្លាយជាសមាជិកនៃក្រុមស្នូលរបស់ជ្រុងនៃមោទភាព (Pride Corner) បន្ទាប់ពីគាត់បានចូលរួមក្នុងវគ្គបណ្តុះបណ្តាលនិន្នាការភេទ និងអត្តសញ្ញាណយេនឌ័រ/ការបង្ហាញទំនោរយេនឌ័រ និងលក្ខណៈភេទ (SOGIESC) ដែលធ្វើឡើងដោយ Love in Diversity (LID) កាលពីថ្ងៃទី ៣០-៣១ ខែសីហា ឆ្នាំ ២០២៣។ ដោយជាផ្នែកមួយនៃក្រុមស្នូល គាត់តែងតែចែករំលែកចំណេះដឹងរបស់គាត់ទៅកាន់អ្នកស្គាល់អំពី ក្រុមLGBTQI+ និង SOGIESC ដើម្បីឱ្យពួកគេយល់កាន់តែច្បាស់។ សុវណ្ណឆៃ ជឿជាក់ថានេះជាព័ត៌មានដ៏មានតម្លៃគួរតែសិក្សា និងផ្សព្វផ្សាយ។ គាត់សម្តែងការពេញចិត្តដែលសកម្មភាពជំនួយសង្គមស៊ីវិល (CSS) តាមរយៈសមាគមយុវជនខ្មែរ (KYA) បានបង្កើត ជ្រុងនៃមោទភាព (Pride Corner) នៅសាលារបស់គាត់។ សុវណ្ណឆៃ ជឿថាជ្រុងនៃមោទនភាព (Pride Corner) ជាកន្លែងពិសេសមួយសម្រាប់ជំរុញការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន និងការពិភាក្សាទាក់ទងនឹងបញ្ហា LGBTQI+។ លើសពីនេះ សុវណ្ណឆៃ បានអនុវត្តចំណេះដឹងដែលគាត់ទទួលបានក្នុងវគ្គបណ្តុះបណ្តាល ដើម្បីចូលរួមក្នុងការប្រកួតប្រជែងសរសេរអត្ថបទ ដែលផ្តោតលើការគោរពសិទ្ធិ LGBTQI+ និងការលុបបំបាត់ការរើសអើង។ ជាលទ្ធផលនៃការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់គាត់ អត្ថបទរបស់គាត់គឺជាអត្ថបទមួយក្នុងចំណោមអត្ថបទកំពូលទាំងដប់។ ការប្រកួតនេះត្រូវបានរៀបចំឡើងដោយ សមាគមយុវជនខ្មែរ (KYA)និងឈានមុខដល់ការបោះជំរំយុវជនអង្គរ។ ផ្ទុយពីសុវណ្ណឆៃ ហឿន ចាន់មករា ដែលមានអាយុ ២២ឆ្នាំ មិនតែងតែយល់ស្របនឹងគំនិត LGBTQI+ នោះទេ។ ការយល់ឃើញរបស់មករាបានផ្លាស់ប្តូរ បន្ទាប់ពីទទួលបានបទពិសោធន៍ពីការងារស្ម័គ្រចិត្ត ជាមួយក្រុមរៀបចំសម្រាប់កម្មវិធីជំរុំយុវជនអង្គរ (AYC) លើកទី ៩។ មុនពេលទៅជំរុំ មករាបានសម្ដែងការមិនពេញចិត្តជាចំហរចំពោះបុគ្គល LGBTQI+ អំឡុងពេលមានវត្តមានជាភ្ញៀវកត្តិយសក្នុងកម្មវិធីផតឃែស្ថ “ខ្ញុំដឹង ពួកយើងដឹង” របស់ សមាគមយុវជនខ្មែរ (KYA)។ គាត់យល់ថាបុគ្គលដែលត្រូវបានគេកំណត់ថាជា LGBTQI+ មានលក្ខណៈមិនធម្មតា ហើយគាត់បានទទួលស្គាល់ថាមានការរើសអើងប្រឆាំងនឹងពួកគេដោយជៀសវៀងការប្រាស្រ័យទាក់ទងជាមួយពួកគេ។ ការចូលរួមក្នុងជំរុំយុវជនអង្គបានផ្លាស់ប្តូរផ្នត់គំនិតរបស់មករានៅពេលដែលនិយាយអំពី LGBTQI+ និង SOGIESC ។ មករាបានបង្ហាញថា គាត់យល់ពីគោលគំនិតទាំងនេះបានល្អជាងពេលមុនៗ។ មករា បាននិយាយថា \"ប្រសិនបើមិត្តម្នាក់ប្រាប់ខ្ញុំអំពីអត្តសញ្ញាណរបស់ពួកគេថាជាបុគ្គល LGBTQI+ នាពេលអនាគត ពួកគេអាចធានាបានថាពួកគេមានសម្ព័ន្ធមិត្តម្នាក់ដែលគាំទ្រដែលមិនមានការរើសអើងប្រឆាំងនឹងពួកគេឡើយ\"។ ស្រដៀងទៅនឹង មករាដែរ ព្រឹម នេត អាយុ ១៩ ឆ្នាំ តែងតែមិនសូវទម្លាប់ជាមួយប្រធានបទ LGBTQI+ ឬ SOGIESC ទេ។ បន្ទាប់ពីចូលរួមវគ្គបណ្តុះបណ្តាលដូចគ្នាដែលសុវណ្ណឆៃបានធ្វើជាមួយ សមាគមយុវជនខ្មែរ (KYA) និង LID ទស្សនៈរបស់នេតត្រូវបានពង្រឹងបន្ថែម។ នេត បានចែករំលែកថា វាគឺជាវគ្គបណ្តុះបណ្តាលដំបូងរបស់គេអំពីប្រធានបទ ហើយគេរួមជាមួយនឹងសិស្សដទៃទៀត បានទទួលការយល់ដឹងជាច្រើនពីវគ្គបណ្តុះបណ្តាល ជាពិសេសការតស៊ូ និងបញ្ហាប្រឈមផ្សេងៗដែលលក្រុម LGBTQI+ ប្រឈមមុខ។ នេតបាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំធ្លាប់ហៅឈ្មោះមិត្តភក្តិថាជាបុរសស្រលាញ់ភេទដូចគ្នាក្នុងគោលបំណងលេងសើចជាមួយពួកគេ។ ខ្ញុំមិនបានគិតថាការហៅបែបនេះប៉ះពាល់ដល់អារម្មណ៍របស់ពួកគេទេ។ វាជាកំហុសមួយដែលខ្ញុំសោកស្ដាយ»។ “តាំងពីពេលនោះមក ខ្ញុំបានសុំទោសពួកគេ ហើយឈប់ហៅពួកគេទៀត។ ខ្ញុំក៏បានលើកទឹកចិត្តមិត្តភ័ក្ដិផ្សេងទៀតឲ្យដើរតាមគន្លងរបស់ខ្ញុំផងដែរ\" គាត់បានបញ្ជាក់។ រឿងរបស់ នេត ជាឧទាហរណ៍ដ៏អស្ចារ្យមួយ អំពីរបៀបដែលការបើកចិត្តឱ្យទូលាយបន្តិច។ មិនត្រឹមតែផ្លាស់ប្តូរផ្នត់គំនិតខ្លួនឯងប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែនេតតាំងចិត្តថានឹងជួយផ្លាស់ប្តូរអ្នកដទៃ រួមទាំងក្រុមគ្រួសាររបស់នាងផ្ទាល់ផងដែរ។ នេត បាននិយាយថាការចូលរួមរបស់នាងនៅក្នុងសកម្មភាពរបស់ សមាគមយុវជនខ្មែរ (KYA)បានជួបនឹងសំណួរជាច្រើនពីឪពុកម្តាយរបស់នាង ប៉ុន្តែបន្ទាប់ពីចំណាយពេលពន្យល់ពួកគាត់ ឪពុកម្តាយរបស់នេតបានយល់ព្រមពីការចូលរួមរបស់នេតជាមួយសកម្មភាពរបស់ សមាគមយុវជនខ្មែរ (KYA។ ព្រឹម នេត គឺជាសមាជិកស្នូលម្នាក់របស់ សមាគមយុវជនខ្មែរ (KYAដែលជារឿយៗបានចូលរួមក្នុងសកម្មភាពរបស់ សមាគមយុវជនខ្មែរ (KYA) រួមទាំងវគ្គចែករំលែកផងដែរ។